Thần thọai Hi Lạp - Bản Chất

1. Bản chất và nguồn gốc

Mặc dù tất cả các nền văn hóa trên thế giới đều có các thần thoại riêng của mình, thuật ngữ "thần thoại" trong các ngôn ngữ Tây phương (mythology trong tiếng Anh, mythologie trong tiếng Pháp, mitología trong tiếng Tây Ban Nha...) bắt nguồn từ người Hy Lạp (tiếng Hy Lạp: μυθολογία - mythologia) và mang một ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa Hy Lạp.

Thuật ngữ Hy Lạp mythologia là một từ ghép gồm hai từ đơn:

mythos — trong trường ca Homer của Hy Lạp cổ đại khái có nghĩa là "một bài diễn văn hay bài diễn ca được nghi thức hóa" của một thủ lĩnh ở một cuộc tập họp, hay của một nhà thơ hoặc một thầy tế.
logos — trong Hy Lạp cổ mang nghĩa là "một câu chuyện có sức thuyết phục, một lập luận chặt chẽ".
Vì thế, theo nguyên nghĩa, một thần thoại là một sự nỗ lực trong việc mang lại ý nghĩa cho các câu chuyện được cách điệu hóa mà người Hy Lạp đã kể trong các lễ hội, xì xào ở các đền đài và bàn tán trong các tiệc tùng của quý tộc. Vì ít người nào lại hay lý sự hơn các nhà thơ, các thầy tế và các quý tộc, các tài liệu thần thoại đầy dẫy các mâu thuẫn. Vả chăng, các mâu thuẫn này cũng mang một ý nghĩa hài hước.

Một vài nguồn tham khảo dùng trong việc nghiên cứu Thần thoại Hy Lạp bao gồm:

Thi ca của các thời kỳ Cổ Đại (bao gồm Tối Cổ (Archaic) và Thượng Cổ (Classical)) — chủ yếu được sáng tác nhằm phục vụ cho các lễ hội tôn giáo hay các bữa tiệc quý tộc, cho nên là một phần của mythos theo nghĩa của Homer. Bao gồm:
Các tác phẩm của Homer: Odyssey, Iliad và Sử thi Homer (Homeric hymns).
Thần phả (Theogony) của Hesiod.
Các tác phẩm kịch nghệ của Aeschylus, Sophocles, Euripides và Aristophanes.
Các bài lễ ca của Pindarus và Bacchylides.
Các tác phẩm của các sử gia như Herodotus và Diodorus Siculus, và các nhà địa lý học như Pausanias và Strabon, những người đã đi khắp thế giới Hy Lạp và ghi nhận các câu chuyện họ đã nghe được ở các thành phố khác nhau.
Các tác phẩm của các nhà sưu tầm và ghi chép thần thoại, những người đã viết các chuyên luận bằng văn xuôi dựa vào các nghiên cứu học thuật mà cố gắng giải rối những chi tiết mâu thuẫn của các thi sĩ. Tác phẩm Bibliotheke của Apollodorus thành Athena là tác phẩm lớn nhất hiện có của thể loại này.
Thi ca của các thời đại văn minh Hellen và Roman cổ, dù được sáng tác thiên về mục đích văn học hơn là tôn giáo, nhưng vẫn chứa đựng nhiều chi tiết quan trọng, bao gồm các tác phẩm của:
Các thi sĩ thời Hellen như Apollonius của đảo Rhodes và Callimachus.
Các thi sĩ thời Roman như Hyginus, Ovid, Statius, Valerius Flaccus và Virgil.
Các thi sĩ Hy Lạp thời Hậu Cổ Đại như Nonnus và Quintus Smyrnaeus.
Các tiểu thuyết cổ của Apuleius, Petronius, Lollianus và Heliodorus.